Doğu Türkçesi – Çağatay Türkçesi terminoloji tartışmaları; klasik öncesi, klasik ve klasik sonrası dönem eserlerinin incelenmesi; eserler üzerinde Türkçenin fonetik ve morfolojik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi.
Dikey Sekmeler
Dersin Öğrenme Çıktıları
|
Dersin Öğrenme Çıktıları |
Program Öğrenme Çıktıları |
Öğretim Yöntemleri |
Ölçme Yöntemleri |
|
1) Doğu Türkçesinin Türk dili tarihindeki yerinin tespiti. |
1 |
1 |
|
|
2) Orta Türkçe dönemi içerisinde Doğu Türkçesinin etkisi. |
1 |
1 |
|
|
3) Doğu Türkçesinin ses bilgisi üzerinde metinler üzerinde uygulama yaparak bilgi sahibi olmak. |
1 |
1 |
|
|
4) Doğu Türkçesinin yapı bilgisi üzerinde metinler üzerinde uygulama yaparak bilgi sahibi olmak. |
1 |
1 |
Dersin Akışı
|
Hafta |
Konular |
Ön Hazırlık |
|
1 |
Doğu Türkçesi’nin dil tarihindeki yeri |
İlgili okumalar |
|
2 |
Doğu Türkçesi – Çağatay Türkçesi terminolojisi |
İlgili okumalar |
|
3 |
Doğu Türkçesi Türkçesi grameri: Ses bilgisi, çekim şekil bilgisi, yapım şekil bilgisi |
İlgili okumalar |
|
4 |
Doğu Türkçesi edebî metinleri (Klâsik Öncesi Dönem) |
İlgili okumalar |
|
5 |
Sekkâkî, Haydar Harezmî, Lûtfî, Yusuf Emirî, Ahmed Mirza, Atâî, Ahmedî, Yakınî |
İlgili okumalar |
|
6 |
Klasik öncesi dönemi metinleri üzerinde incelemeler |
İlgili okumalar |
|
7 |
Klasik öncesi dönemi metinleri üzerinde incelemeler |
İlgili okumalar |
|
8 |
Ara Sınavı Ara Sınavı Değerlendirmesi |
İlgili okumalar |
|
9 |
Klasik dönem edebî metinleri |
İlgili okumalar |
|
10 |
Ali Şir Nevâyî Muhakemetü’l-Lugâteyn, Türk dili tarihindeki yeri |
İlgili okumalar |
|
11 |
Mecâlisü’n-Nefâis, Nesâimü’l-Mahabbe; Türk edebiyatı tarihindeki yeri |
İlgili okumalar |
|
12 |
Sultan Hüseyin Baykara, Şeybânî Han, Bâbür Şah Metin incelemeleri |
İlgili okumalar |
|
13 |
Klasik sonrası dönem edebî metinleri |
İlgili okumalar |
|
14 |
Ebulgazi Bahadır Han; Şecere-i Türk ve Şecere-i Terâkime |
İlgili okumalar |
Kaynaklar
|
Kaynak Kitaplar Listesi |
Aka, İ. (1991) Timur ve Devleti, Ankara: TTK Yay. Aka, İ. (1994) Mirza Şahruh ve Zamanı (1405-1447), Ankara: TTK Yay. Arat, Reşid Rahmeti (1987) Makaleler, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü. Arat, Reşid Rahmeti (1987) Vekayi, Babür’ün Hatıratı, 1. Cilt, Ankara: TTK Yay. Arat, Reşid Rahmeti (1987) Vekayi, Babür’ün Hatıratı, 2. Cilt, Ankara: TTK Yay. Barutcu-Özönder, F. Sema (1996) Ali Şir Nevayî-Muhâkemetü'l-Lugateyn (İki Dilin Muhakemesi), Ankara: TDK Yay. Barutcu-Özönder, F. Sema (2000) “ Doğu Türk Yazı Dili Edebî Çevresi ve Timür” Journal of Turkish Studies (Türklük Bilgisi Araştırmaları) volume 24/ııı ss. 289-294, Harvard University Pub. Caferoğlu, Ahmet (2013) Türk Dili Tarihi, İstanbul: Enderun Yay. Clauson, G. (1972) A Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford: Clarendon Press. Eckmann, János (2009) Çağatayca El Kitabı (çev. Günay Karaağaç), İstanbul: Kesit yay. Eckmann, János (2014) Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar, Ankara: TDK yay. Eraslan, Kemal (1979) Ali Şir Nevâyî Nesâimû’l-Mahabbe min Şemâyimi’l-Fütüvve, İstanbul. Eraslan, Kemal (2001) Ali Şir Nevâyî-Mecâlisü'n-Nefâis I (Giriş ve Metin); II (Çeviri ve Notlar), TDK yay. Ercilasun, A. (2005) Başlangıcından Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Ankara: Akçağ yay. Ercilasun, Ahmet Bican (2007) Makaleler, Ankara: Akçağ Yay. Ergin, Muharrem (1974) Ebülgazi Bahadır Han. Şecere-i Terâkime. Türklerin Soy Kütüğü, İstanbul. [Ertaylan], İsmail Hikmet (1945) Risâle-i Sultan Hüseyn Baykara, İstanbul: İ. Ü. Yay. Kaçalin, M. (2012) Nevâyî’nin Sözleri ve Çağatayca Tanıklar, Ankara: TDK Yay. Karaağaç, G. (1997) Lutfî Divânı, (Giriş-Metin-Dizin-Tıpkıbasım), Ankara: TDK Yay. Levend, A. S. (1965) Ali Şir Nevâî Hayatı, Sanatı ve Kişiliği, C.I, Ankara: TDK Yay. Menges, K. H. (1968) The Turkic Languages and Peoples, Wiesbaden. Thackston, W. M. (1993) Zahiruddin Muhammed Babur Mirza, Baburnama, Chaghatay Turkish Text with Abdul-Rahim Khan’s Persian Translation; Turkish Transcription, Harvard University. Togan, Z. V. (1978) “Ali Şir Nevayi” İslam Ansiklopedisi, c. I, 5. Baskı, İstanbul. Togan, Z. V. (1981). Umumî Türk Tarihine Giriş, İstanbul: Enderun yay. Türk Dünyası El Kitabı (1992) Dil-Edebiyat-Tarih (III cilt) Türk Kültürünü Araştırma Enst. Yay. Ünlü, Suat (2013) Çağatay Türkçesi Sözlüğü, Konya: Eğitim Kitabevi Yay. Vambery, A. (1867) Cagataische Sprachstudien, Leipzig. Yıldırım, T. (2003) Hüseyin Baykara Divanı (İnceleme, Metin, Dizin), Ankara Üniv. Doktora Tezi. Yücel, Bilâl (1995) Bâbür Divânı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay. |
|
|
|
Materyal Paylaşımı
|
Dökümanlar |
Ders öncesi dağıtılan fotokopiler |
Değerlendirme Sistemi
|
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ |
|||
|
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI |
ADET |
KATKI YÜZDESİ |
|
|
Vize |
1 |
60 |
|
|
Kısa Sıvav |
|
20 |
|
|
Ödev-Derse Katılım ve devam |
|
20 |
|
|
Finalin Başarıya Oranı |
1 |
50 |
|
|
Yıl içinin Başarıya Oranı |
|
50 |
|
|
Toplam |
|
100 |
|
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
|
No |
Program Öğrenme Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
|||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|||
|
1 |
Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak. |
X |
|||||
|
2 |
Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.
|
X |
|||||
|
3 |
Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak. |
X |
|||||
|
4 |
Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak. |
X |
|||||
|
5 |
Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak. |
X |
|||||
|
6 |
Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak. |
X |
|||||
|
7 |
Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak. |
X |
|||||
|
8 |
Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak. |
X |
|||||
|
9 |
Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak. |
X |
|||||
|
10 |
Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek. |
X |
|||||
|
11 |
Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek. |
X |
|||||
|
12 |
Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek. |
|
X |
|
|
|
|
|
13 |
Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.
|
|
X |
|
|
|
|
|
14 |
Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.
|
|
|
X |
|
|
|
|
15 |
Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek. |
|
X |
|
|
|
|
ECTS
|
Etkinlik |
SAYISI |
Süresi |
Toplam |
|
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 15x toplam ders saati) |
15 |
3 |
45 |
|
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) |
15 |
5 |
75 |
|
Ara Sınav |
1 |
2 |
2 |
|
Kısa Sınav |
- |
- |
- |
|
Ödev |
- |
- |
- |
|
Final |
1 |
3 |
3 |
|
Toplam İş Yükü |
|
|
125 |
|
Toplam İş Yükü / 25 (s) |
|
|
5 |
|
Dersin AKTS Kredisi |
|
|
5 |