Sağlık Sosyolojisi

Ders Kodu:

SOC 425

Ders Dönemi:

Güz

Ders Tipi:

Alan Seçmeli

Teori Saati:

3

Uygulama Saati:

0

Laboratuvar Saati:

0

Kredi:

3

AKTS:

5

Dersin Dili:

İngilizce

Dersin Amacı:

Bu dersin amacı sosyoloji öğrencilerine, sosyolojinin, sağlık ve tıp konularıyla ilişkin yaklaşımını göstermek, farklı bakış açılarının olduğunu vurgulamak, sosyal bilimlerin sağlık, hastalık, rahatsızlık vb. gibi kavramları nasıl yorumlandığını göstermek, topluluklara özgü bazı semptompların kültürden kültüre nasıl değişiklik gösterdiğini sunmak, sağlık konularının evrensel mi yoksa kültürel olgular mı olduklarına sosyolojinin teorik ve metodolojik olarak nasıl baktığını göstermek

Dersin İçeriği:

Sağlık Sosyolojisi nedir? Sosyal Bilimler ile Tıp Bilimi ilişkisi nedir? Niçin bazı kavramları sağlık sosyolojisi perspektifinden açıklama ihtiyacı duyuyoruz? Semptomların anlamı, kültüre özgü semptomlar, hastalığın kişisel ve sosyal anlamları, yaftalanma, hastalıktan utanma, hasta ve hasta yakınlarının perspektiflerinden doktorların konumu, doktor hasta ilişkileri, hasta dernekleri, biyolojik vatandaşlık, tıbbıleştirilmiş benlik ve biyopolitikaları vb. açıklamak.

Dersin Öğretim Yöntemleri:

1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Tartışma

Dersin Ölçme Yöntemleri:

A: Sınav, B: Deney, C: Ödev

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları	Program Öğrenme Çıktıları	Öğretim Yöntemleri	Ölçme Yöntemleri
1) Sağlığın toplumsal örüntülerini vurgular.	1,2,3,4,6,7,9	1,2,3	A,C
2) Toplumun içinde yaşayan, bir başka deyişle sosyalleşmiş bir varlık olarak insan sağlığının, içinde yaşadığı toplumun kültüründen nasıl ve ne yollarla etkilendiğini irdeler.	2,3,5,8,9,10	1,2,3	A,C
3) Toplumsal kültürün insan ve toplum sağlığına etkilerine ilişkin örnekler üzerinde tartışır.	1,2,3,5,6,7,9,10	1,2,3	A,C
4) İnsanın toplumun kurduğu kültürel yapı içinde sağlığın yerini ve önemini irdeler.	1,2,3,6,9,10	1,2,3	A,C
5) Sağlığın evrensel tanımında yer alan “bedensel, ruhsal ve toplumsal bakımlardan tam iyilik durumu”nu kültürel boyutta irdeler.	1,2,3,6,9,10	1,2,3	A,C
6) Toplumsal sisteminin öğelerini ve sağlık sistemi ile etkileşim dinamiklerinin temel düzeyde kavrar; bilgi, beceri ve tutum düzeyinde uyum sağlar.	1,2,3,6,9,10	1,2,3	A,C

Dersin Akışı

DERS AKIŞI
Hafta	Konular	Ön Hazırlık
1	Sağlık Sosyolojisine Giriş: Sağlık Sosyolojisi Nedir? Sosyal Bilimler ve Tıp Bilimi arasındaki ilişki nedir?
2	Hastalık ve Hastalık Durumu Kavramları: Semptom ve Hastalıkların anlamı: Rahatsızlık-Hastalık, Hastalıkların Kişisel ve Sosyal Anlamları: Hastanın iç dünyasını anlayabilme	Turner, S. B. (part 2) Kleinman, A. (3-30) Kleinman, A. (31-55)
3	Biyolojik Vatandaşlık	Petryna A. (Chapter 5: 115-143). Rose, N. (131-154)
4	Biyopolitikalar	Foucault, M., Rose, N. (131-154)
5	Palyatif Bakım ve Hastalık Anlatıları	Konuk: Gizem Araci (Palyatif Bakım Uzmanı)
6	Sağlık ve Toplumsal Cinsiyet	Kadın Sağlığı ve Hareketlerinden Sesler
7	Ara Sınav
8	Sağlıkta Eşitsizlik	Belgesel
9	HIV-AIDS “ varım çünkü varız”	Erving Goffman, Laing, R. D, Foucault Readers
10	Akıl Hastalıkları
11	Film: One Flew Over the Cuckoo’s Nest (Guguk Kuşu)
12	Sağlık ve Çevre
13	Sağlık Sosyolojisinde Özel Konular
14	Sağlık Sosyolojisinde Etik –Hasta Hakları
15	Tartışma
16	Final Sınavı

Kaynaklar

KAYNAKLAR

Ders Notu

Derste verilen kitaplar, makaleler ve kitap bölümleri

Diğer Kaynaklar

- Foucault, M. (1997) ‘The Birth of Biopolitics’, Ethics, Çev: R. Hurley, Allen Lane-London, Penguin Press.

Goffman, E. (1961). The Moral Career of the Mental Patient pp. 1-124.. and On the Characteristics of Total Institutions, pp. 125-170 [the latter section is recommended]. In Asylums. New York: Anchor.

- Kleinman, A. (2004). The Illness Narratives: Suffering Healing&The Human Condition. USA. Dell Publishing Group.

- Laing, R. D. (1988) The divided self : an existential study in sanity and madness.Harmondsworth : Penguin Books.

- Mattingly, C., Garro, C. L. (editors; 2004) Narrative and The Cultural Construction of Illness and Healing. Berkeley. University of Caifornia Press.

- Özbay, C., Terzioğlu, A. ve Yasin Y. (2011). Neoliberalizm ve Mahremiyet: Türkiye’de Beden, Sağlık ve Cinsellik. İstanbul: Metis Yayınları.

- Petryna, A. (2002). Life Exposed: Biological Citizens after Chernobly. U.K.: Princeton University Press.

- Rose, N. (2007). The Politics of Life Itself: Biomedicine, Power, and Subjectivity in the Twenty-First Century. Oxford: Princeton University Press.

Turner, S. B. (1995). Medical power and social knowledge. London ; Thousand Oaks : Sage Publications. .

Materyal Paylaşımı

MATERYAL PAYLAŞIMI
Dokümanlar	Makaleler, Kitaplar ve Kitap bölümleri
Ödevler
Sınavlar	Ara sınav ve Final sınavı

Değerlendirme Sistemi

DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI	SIRA	KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav	1	80
Kısa Sınav	0	0
Ödev	0	0
Toplam		100
Finalin Başarıya Oranı	1	60
Yıl içinin Başarıya Oranı	1	40
Toplam		100

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI
No	Program Öğrenme Çıktıları	Katkı Düzeyi
No	Program Öğrenme Çıktıları	1	2	3	4	5
1	Sosyal bilimlerde araştırma yöntemlerine hâkim, sosyolojik araştırmalar yapabilecek gerekli donanıma sahip bireyler yetiştirmek,					x
2	Sadece sosyoloji alanında değil farklı fakülte ve bölümlerden alınan dersler aracılığıyla disiplinlerarası bir bakış açısına sahip bireyler yetiştirmek,					X
3	Türkiye toplumunun başlıca konularına ve meselelerine hâkim bireyler yetiştirmek,					X
4	Sosyolojinin temel temalarından “örgüt ve kurum sosyolojisi” konusuna hâkim sosyal bilimciler yetiştirmek,					X
5	Sosyolojinin temel temalarından “siyaset sosyolojisi ve toplumsal değişim” konularına hâkim sosyal bilimciler yetiştirmek,					X
6	Sosyolojinin ana temalarından “toplumsal eşitsizlikler/tabakalaşma” konusuna hakim sosyal bilimciler yetiştirmek,					X
7	Sosyolojinin ana temalarından “kültür ve toplum” konularına hakim sosyal bilimciler yetiştirmek,					X
8	Sosyal bilimler kuramlarına ve sosyal bilimler tarihine hakim sosyal bilimciler yetiştirmek,					X
9	Sözlü ve yazılı şekilde kendini ifade edebilme becerisine sahip, akademik yazının ana gerekliliklerini bilen bireyler yetiştirmek,				X
10	Uluslararası kuruluşlarda görev alarak, dünyanın farklı coğrafyalarında proje geliştirebilecek düzeyde donanımlı bireyler yetiştirmek.			X

Arama formu