Sıcaklık, Boyutsal kalibrasyonlada deneyim kazandırmak, değişik tiplerdeki termometrelerin kalibrasyonlarını, uluslara arası sıcaklık ölçeğinin öğrenilmesini, sıvı banyo ve kuru fırın kullanımını öğrenmek, Mikrometre ve Kumpas kalibrasyonlarında deneyim kazandırmak, Sıcaklık ve boyutsal ölçümlerde ölçüm belirsizliği bütçelerinin oluşturulmasını öğrenilmesi, ölçüm sonuçlarının ulusal/uluslar arası rehber dökümanlara göre nasıl raporlanacağını göstermek
- Preparation of Ice Point
- Preparation of Triple Point of Water
- Calibration of Liquid-in-glass Thermometer Using Baths
- Calibration of Platinum Resistance Thermometer Using Liquid Baths
- Calibration of Type K thermocouples in a ‘dry block’ calibrator and a tube furnace, using a reference PRT and Platinum-Rhodium Thermocouple
- Calibration of Radiation Thermometer
- Calibration of Vernier Caliper
- Calibration of Micrometer
DERS BİLGİLERİ | |||||
Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U+L Saat | Kredi | AKTS |
METROLOJİ VE KALİBRASYON LABORATUVARI | PHYS 401 | 7 | 2 +0+ 4 | 4 | 9 |
Ön Koşul Dersleri | PHYS 303 Metrolojiye Giriş |
Dersin Dili | İngilizce |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Zorunlu |
Dersin Koordinatörü | |
Dersi Verenler | Prof. Dr. Ahmet T. İnce |
Dersin Yardımcıları | Dr. Ogr. Grv. Melda Patan Alper |
Dersin Amacı | Sıcaklık, Boyutsal kalibrasyonlada deneyim kazandırmak, değişik tiplerdeki termometrelerin kalibrasyonlarını, uluslara arası sıcaklık ölçeğinin öğrenilmesini, sıvı banyo ve kuru fırın kullanımını öğrenmek, Mikrometre ve Kumpas kalibrasyonlarında deneyim kazandırmak, Sıcaklık ve boyutsal ölçümlerde ölçüm belirsizliği bütçelerinin oluşturulmasını öğrenilmesi, ölçüm sonuçlarının ulusal/uluslar arası rehber dökümanlara göre nasıl raporlanacağını göstermek |
Dersin İçeriği | Metroloji ve Kalibrasyon laboratuvarına ait ölçüm düzenekleri ve ölçüm yetenekleri. Değmeli sıcaklık sensör tipleri ve 1990 Uluslararası Sıcaklık Ölçeğinin tanımlanması (ITS-90), buz noktası ve suyun Üçlü noktasının hazırlanması ve ölçümü, ısıl işlemleri (tavlamanın) direnç termometrelerine ve ısılçiftlere olan etkileri, Platin direnç, Cam termometrelerin, Dijital ve Isılçift termometrelerinin -40 oC ile 1200 oC arasında karşılaştırma metoduyla kalibrasyonları, boyut kalibrasyonları; kumpas ve mikrometre, EA 04/02 rehber dökümana göre en iyi ölçüm belirsizliği hesaplamalarının gerçekleştirilmesi. |
Dersin Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
1) Fizik ve Matematik uygulamalı bilgileri bilir | 1,2,3 | A,C |
2) Ölçüm yapabilir, tasarlar ve ölçüm sonuçlarını değerlendirir | 1,2,3 | A,C |
3) Endüstrinin ihtiyaç duyduğu kalibrasyon ölçümlerini bilir ve uygular | 1,2,3 | A,C |
4) Disiplinler arası takım çalışmasında bulunur | 1,2,3 | A,C |
5) Fiziğin endüstriyel boyuttaki uygulamalarını bilir | 1,2,3 | A,C |
6) Bilimsel çalışmalar ve endüstriyel ölçümlerdeki ölçüm belirsizliği hesaplamalarını bilir | 1,2,3 | A,C |
7) Deneysel fizik alanındaki çalışmalarında, gerekli olan ölçüm metotlarını bilir ve teknolojik araçları kullanabilir | 1,2,3 | A,C |
8)Metrolojik vasıflara sahip ölçüm aletlerini tanır ve kullanır | 1,2,3 | A,C |
9)Ulusal –Uluslararası standartları inceler, kullanımlarına ilişkin bilgi sahibi olur | 1,2,3 | A,C |
Öğretim Yöntemleri: | 1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Tartışma | ||
Ölçme Yöntemleri: | A: Sınav , C: Ödev | ||
DERS AKIŞI | |||
Hafta | Konular | Ön Hazırlık | |
1 | LABORATUVAR ORİYANTASYONU VE KURALLARI | Laboratuvar oriyantasyonu ve kuralları | |
2 | BUZ NOKTASI VE SUYUN ÜÇLÜ NOKTASI HAZIRLANMASI | Suyun erime ve üçlü noktası | |
3 | CAM TERMOMETRE KALİBRASYONU | Alkol-Su banyosunda Cam termotre kalibrasyonu | |
4 | CAM TERMOMETRE KALİBRASYONU | Yağ banyosu Cam Termometre kalibrasyonu | |
5 | CAM TERMOMETRE KALİBRASYONU | Tuz banyosunda Cam Termometre kalibrasyonu | |
6 | ENDÜSTRİYEL VE STANDARD DİRENÇ TERMOMETRESİ KALİBRASYONU | Alkol-Su banyosunda Direnç termotre kalibrasyonu | |
7 | ENDÜSTRİYEL VE STANDARD DİRENÇ TERMOMETRESİ KALİBRASYONU | Yağ banyosu Direnç Termometre kalibrasyonu | |
8 | ENDÜSTRİYEL VE STANDARD DİRENÇ TERMOMETRESİ KALİBRASYONU | Tuz banyosunda Direnç Termometre kalibrasyonu | |
9 | ISILÇİFT KALİBRASYONLARI | 100-500 C arasında K-tipi ısılçift kalibrasyonu | |
10 | ISILÇİFT KALİBRASYONLARI | 600-800 C arasında K-tipi ısılçift kalibrasyonu | |
11 | ISILÇİFT KALİBRASYONLARI | 900-1200 C arasında K-tipi ısılçift kalibrasyonu | |
12 | BOYUT KALİBRASYONLARI | Mikrometre kalibrasyonu | |
13 | BOYUT KALİBRASYONLARI | Mikrometre/ Kumpas kalibrasyonu | |
14 | BOYUT KALİBRASYONLARI | Kumpas kalibrasyonu | |
KAYNAKLAR | |
Ders Notu |
PHYS 401 Metroloji ve Kalibrasyon Deney Föyü ve El kitabı
Ahmet T. İnce Richard L. Rusby, ve Melda Patan Alper Yeditepe Ünversitesi baskısı, 2011 |
Diğer Kaynaklar |
1. T.J.Quinn, “Temperature”, Second Ed. ISBN:0-12-569681-7
2. John.J.Connoly, “Platin Resistance Thermometry, Austrain Goverment, NMI, 2004. 3. C.Horrigan, “Liquid-in Glass Thermometry” Austrain Goverment, NMI, 2004. 4. R.Bently, Thermocouple in Temperature Measurement, Austrain Goverment, NMI, 2004. |
MATERYAL PAYLAŞIMI | |
Dökümanlar |
PHYS 401 Metroloji ve Kalibrasyon Deney Föyü ve El kitabı
Ahmet T. İnce, Richard L. Rusby, ve Melda Patan Alper Yeditepe Ünversitesi baskısı, 2011 |
Ödevler | Ev ödevleri yaklaşık 3-4 haftada bir |
Sınavlar | İki vize sınavı and birfinal sınavı |
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ | ||
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI | SIRA | KATKI YÜZDESİ |
Ara Sınav | 2 | 40 |
Deney Raporları | 10 | 20 |
Final | 1 | 40 |
Toplam | 100 | |
Finalin Başarıya Oranı | 40 | |
Yıl içinin Başarıya Oranı | 60 | |
Toplam | 100 |
DERS KATEGORİSİ | Uzmanlık / Alan Dersleri |
DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI | |||||||
No | Program Öğrenme Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | Fizik ve Matematik, bilgilerini uygulama becerisi kazanır. | X | |||||
2 | Deney (ölçme, araştırma düzeneği vs.) tasarlama ve yapabilme, deney sonuçlarını analiz etme ve de yorumlama bilgi ve becerisi kazanır. | X | |||||
3 | Endüstrinin ihtiyaç duyduğu bilim ve teknoloji konularındaki ölçümlerde gereksinimleri karşılayabilecek niteliklere sahiptir. | X | |||||
4 | Disiplinler arası takımlarda çalışır. | X | |||||
5 | Fizik problemlerini tanımlar, formule eder ve çözer. | X | |||||
6 | Mesleki ve etik sorumluluk bilincindedir. | X | |||||
7 | Etkin iletişim kurar. | X | |||||
8 | Fiziğin endüstriyel uygulamaları ve toplumsal boyuttaki katkısı için gereken eğitime sahiptir. | X | |||||
9 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincindedir ve bunu gerçekleştirir. | X | |||||
10 | Çağdaş mesleki konular ve teknolojik gelişmeler hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
11 | Fizik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanır. | X |